Frater Antonio Puigjané
Frater Juan Antonio Puigjané is een kapucijner monnik en is 69 jaar oud. Hij is een bekend mensenrechtenactivist in Argentinië, een voorstander van geweldloos handelen, een pleitbezorger voor de armen en bevrijdingstheoloog. De afgelopen zes jaar heeft hij in een overvolle gevangenis in Argentinië doorgebracht. En als het recht niet zegeviert, zal hij de rest van zijn leven in de gevangenis moeten doorbrengen.
In de jaren zestig realiseerde frater Antonio zich, dat de katholieke kerk niet alleen maar een verantwoordelijkheid had voor de spirituele behoeften van de bewoners van krottenwijken. Samen met de armen zette hij coöperaties op die klinieken bouwden waar goedkope gezondheidszorg en andere voorzieningen werden geboden. Hij was ook een uitgesproken tegenstander van de wreedheden die door het militaire regime werden gepleegd. Hij jaagde de militairen zo tegen zich in het harnas, dat zijn eigen vader 'verdween' en naar alle waarschijnlijkheid werd vermoord.
In de jaren zeventig, onder een ander militair regime, bleef frater Antonio met de armen werken en werd hij een uitgesproken pleitbezorger voor de mensen die waren 'verdwenen'. Hij was een van een handjevol priesters die communie hielden voor 'verdwenen' personen en hij was de eerste man die met de 'Dwaze Moeders' meeliep. Regelmatig ontving hij doodsbedreigingen en wist aanslagen op zijn leven te ontspringen. Maar nooit zweeg hij.
Nadat in 1983 de democratie in Argentinië was hersteld, ging hij door met zijn werkzaamheden onder de arme bevolking. Op vreedzame wijze probeerde hij sociale veranderingen te bewerkstelligen. Hij was een van de oprichters van Movimiento Todos por la Patria (Allen voor het Vaderland, MTP), een organisatie die maatschappelijke veranderingen wilde bereiken en erop aandrong dat slachtoffers van het voormalige militaire regime recht werd gedaan.
Eind 1988 waren leden van de MTP ervan overtuigd dat een militaire coup in de lucht hing. Er waren diverse militaire opstanden geweest en de regering van president Alfonsín leek niet in staat de macht veel langer vast te kunnen houden. In een poging de militairen gunstig te stemmen nam de regering Alfonsín twee wetten aan, die het merendeel van de strijdkrachten vrijspraken van misdaden die zij tijdens de 'Vuile Oorlog' (1976-1983) hadden gepleegd. De kwetsbaarheid van de regering was duidelijk zichtbaar.
Een aantal leden van de MTP was ervan overtuigd dat een coup werd voorbereid op de militaire basis La Tablada. Zij vonden dat het hun plicht was dit te voorkomen. Ongeveer veertig leden van de MTP probeerden de basis in handen te krijgen. Ze werden spoedig omsingeld door zo'n drieduizend soldaten en leden van de politie en veiligheidsdienst met tanks, gepantserde wagens, mortiergranaten en andere projectielen. Leden van de MTP die de eerste aanval overleefden, wilden zich overgeven en zwaaiden met een witte vlag. Maar het leger ging door met de bombardementen op de basis. Niet alleen leden van de MTP, ook soldaten die op de basis waren, werden gedood. Uiteindelijk vielen er 35 slachtoffers: negen soldaten, twee politiemannen en 28 leden van de MTP. Naar verluidt werden degenen die zich overgaven tijdens gevangenschap gemarteld.
Frater Antonio hoorde het nieuws van de aanval via de radio. Volgens zusters die op dat moment bij hem waren was hij zeer geschokt en kon hij het amper geloven. Volgens leden van de MTP was frater Antonio bewust niet in de plannen gekend, omdat hij deze zeker niet zou hebben goedgekeurd. Omdat hij een leidinggevende functie in de MTP had, meldde frater Antonio zichzelf aan bij de politie. Hij werd gearresteerd, ondervraagd, beledigd en met de dood bedreigd.
De Argentijnse overheid heeft nooit kunnen bewijzen dat frater Antonio deelnam aan de aanval of zelfs hiervan op de hoogte was. Toch was de rechtbank van mening dat zijn positie binnen de MTP en zijn politieke en religieuze overtuiging voldoende aanleiding boden om zijn 'schuld' te bewijzen als medeplichtige aan moord, poging tot moord, onwettige vereniging en opstand. Hij werd tot twintig jaar gevangenisstraf veroordeeld, zonder daartegen in beroep te kunnen gaan.
Op dit moment ligt zijn zaak bij de Interamerikaanse Commissie voor de Rechten van de Mens van de Organisatie van Amerikaanse Staten. Maar de Argenfijnse regering zal uiteindelijk over zijn lot beslissen.
Volgens Amnesty International is frater Antonio een gewetensgevangene, die geen geweld heeft gebruikt en geen eerlijke rechtsgang heeft genoten. De uitspraak van de rechtbank is in tegenspraak met het principe dat een persoon onschuldig is tot het tegendeel is bewezen. Amnesty International roept daarom op tot de onmiddellijke en onvoorwaardelijke vrijlating van frater Juan Antonio Puigjané.
Schrijf Recht wat Krom is
U kunt iets doen voor frater Juan Antonio Puigjané! Hiernaast vindt u een voorbeeldbrief gericht aan de autoriteiten van Argentinië. Deze brief kunt u overschrijven en per luchtpost of fax opsturen naar president Menem. U kunt tevens een exemplaar naar de ambassadeur van Argentinië in Nederland sturen. Om de publieke opinie in Argentinië te beïnvloeden, kunt u een kopie van uw brief naar de media aldaar sturen. De benodigde adressen vindt u hieronder. Amnesty International zou ook graag een kopie van uw brief willen ontvangen. Wij sturen uw brieven door naar de Amnesty-groep in de Verenigde Staten, die zich al jarenlang actief inzet voor frater Juan Antonio Puigjané.
· Het faxnummer van president Menem in Argentinië is: +541 331 6735 / 0474.
· Een kopie van uw brief kunt u sturen aan:
De ambassadeur van Argentinië:
Zijne Excellentie de heer Gustavo Eduardo Figueroa
Ambassadeur van Argentinië
Javastraat 20
2585 AN Den Haag
en aan:
Director
Clarín
Piedras 1743
1140 Buenos Aires C.F.
Argentinië
Nederlandse vertaling
Excellentie,
Ik schrijf u om mijn bezorgdheid kenbaar te maken over frater Juan Antonio Puigjané, een 68-jarige kapucijner monnik, die op 5 oktober 1989 tot twintig jaar, gevangenisstraf werd veroordeeld wegens zijn vermeende betrokkenheid bij de aanval op de militaire basis La Tablada.
Ik begrijp dat frater Juan Antonio Puigjané, een vreedzaam en gerespecteerd mensenrechtenactivist, een van de oprichters was van de beweging Allen voor het Vaderland (MTP) was. Sommige leden van de MTP probeerden op 23 januari 1989 de militaire basis La Tablada in handen te krijgen, omdat zij er schijnbaar van overtuigd waren dat ze zo een militaire coup zouden voorkomen en de ontluikende democratie in Argentinië konden versterken. Vanwege zijn lidmaatschap van de MTP en zijn werk voor sociale gerechtigheid waren de openbare aanklager en het Hof van Beroep in San Martín ervan overtuigd dat frater Antonio Puigjané "op de hoogte zou moeten zijn geweest" van de aanval. Frater Juan Antonio Puigjané‚ heeft echter consequent ontkend van tevoren iets van de aanval te weten, wat door andere leden van de MTP is bevestigd. Tenslotte is tijdens de rechtszaak geen direct bewijs gepresenteerd waaruit blijkt dat frater Juan Antonio Puigjané op de hoogte was van de aanval.
Frater Antonio Puigjané werd het recht ontzegd dat iemand onschuldig is, tenzij het tegendeel is bewezen. Dit is een schending van artikel 8.2 van het Amerikaanse Verdrag inzake de Rechten van de Mens, dat in de Argentijnse grondwet is opgenomen. Hij mocht ook niet tegen zijn straf in beroep gaan, een recht waarin het Amerikaanse Verdrag eveneens voorziet.
Op grond van deze informatie ben ik van mening dat frater Juan Antonio Puigjané onterecht gevangenzit en dring ik er bij u op aan hem onmiddellijk en onvoorwaardelijk vrij te laten.
Dank u voor uw aandacht voor deze zaak.
Hoogachtend,
Laatste keer bijgewerkt op 22 avril 1996